ارتباطات تدافعی و راه های کاهش آن

زمانی که  فردی از شما انتقاد می کند اولین واکنش شما چیست؟

آیا غیر از این است که اولین کاری که همه ما انجام می دهیم دفاع از خود است؟ ما بدون اینکه به صحبت های طرف مقابل گوش دهیم و موضوعی که او در نظر دارد را بررسی کنیم به لاک دفاعی فرو می رویم و فقط از خود دفاع می کنیم. در این صورت باید گفت که کاملا ارتباط قطع می شود و اما چرا؟ به دلیل اینکه ارتباط یعنی ایجاد فهم مشترک. زمانی که طرف مقابلتان می خواهد شما را آگاه کند که فلان کار را اشتباه انجام داده اید و شما به جای اینکه بر کار اشتباه خود تمرکز کنید و به دنبال شناسایی بیشتر مسئله باشید، به صورت کلی می گویید:

شما نمی خواهید کارهای خوب من رو ببینید!

شما همیشه از من ایراد می گیرید!

چند بار بگم مشکل از من نیست!

به نظرم بهتر است که دیگران خودشان را اصلاح کنند!

چناچه در تصویر هم می بینید شما با بیان این جملات در یک پوشش یا لاک دفاعی فرو می روید و فقط می خواهید از خود دفاع کنید و اصلا حاضر نیستید به جزئبات پیام گوینده توجه کنید و در این صورت می توان گفت که شما با یکی از موانع بزرگ ارتباطی مواجه هستید. می توان به جرات گفت که یکی از بزرگترین موانع ارتباطی در سازمان ها  ارتباطات تدافعی افراد است. ما به عنوان یک عضو سازمان چه در مقام مدیر و چه در مقام کارمند باید این مانع را به خوبی بشناسیم و در جهت رفع آن بکوشیم. روش های زیر به شما کمک می کند که ارتباطات تدافعی خودتان را در مقابل انتقادهای دیگران کاهش دهید:

گام اول: تا حرف گوینده تمام نشده هیچ واکنشی نشان ندهید!

شاید با خود بگویید یعنی اجازه دهیم که فرد مقابل هر طور دلش خواست انتقاد کند و ما هیچ واکنشی نشان ندهیم؟!!!!                                                             

 بله درست است به محضی که واکنش نشان دهید ارتباط قطع می شود و شما از فهم مشترک جدا می شوید و به سمت تعارض های فردی پیش خواهید رفت. کمی صبر کنید این قدم را به خوبی بردارید و گام  بعدی را طی کنید تا به خوبی بتوانید موقعیت های سخت انتقادی را اداره کنید

گام دوم: فقط در مورد موضوع سئوال کنید و اصلا در مورد خودتان حرف نزیند

این تکنیک به شما کمک می کند که موضوع را از خود جدا کنید و به جای اینکه به دفاع از خود  بپردازید و مانع ارتباطی ایجاد کنید به موضوع بپردازید. و اما چگونه؟

گفتن جملات زیر به شما کمک می کند که به جای دفاع از خود به موضوع یا مسئله به وجود آمده بپردازید:

می توانید موضوع را بیشتر شفاف کنید؟

دقیقا کدام قسمت عملکرد بنده( دقت کنید عملکرد شما و نه خود شما) مشکل داشته است؟

اگر ممکن است استانداردهای عملکردی را با هم مرور کنیم تا ببینیم کجای کار مسئله ایجاد کرده است.

شما با این دو گام می توانید به جای دفاع از خود به موضوع بپردازید و مسائل موجود را به راحتی حل کنید.

نکته مهم: حتی اگر طرف مقابل شما به جای انتقاد از عملکرد، از خود شما انتقاد کرد باز هم با طی کردن این دو گام می توانید وی را به سمت حل مسئله و جدا کردن فرد از موضوع هدایت کنید.

تمرین: جملاتی که به دفاع از خود و مقصر کردن دیگران و جملاتی که به موضوع می پردازد را با دقت بیشتری بخوانید واقعا چه تفاوت های اساسی ای می بینید. در مورد رفتارهای خودتان در موقعیت های انتقادی فکر کنید و سعی کنید جملاتی که به کار می برید را بنویسید اگر این جملات در دفاع از خود است آن را به جملاتی تبدیل کنید که به موضوع می پردازد.